Đục thủy tinh thể là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa trên toàn cầu, đặc biệt phổ biến ở người cao tuổi. Tuy nhiên, đây cũng là bệnh lý có thể điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm và can thiệp đúng cách.
1. Thủy tinh thể là gì?
Bên trong mắt chúng ta có một thấu kính tự nhiên gọi là thủy tinh thể, có vai trò hội tụ ánh sáng lên võng mạc để tạo ra hình ảnh. Đục thủy tinh thể là tình trạng thủy tinh thể này bị mờ đục đi. Hiện tượng này xảy ra khi các protein trong thủy tinh thể bị thay đổi cấu trúc và kết tụ lại, ngăn cản ánh sáng đi qua. Hãy tưởng tượng như bạn đang nhìn qua một tấm kính bị mờ hoặc phủ sương, hình ảnh sẽ không còn sắc nét nữa.
2. Nguyên nhân gây ra đục thủy tinh thể (cườm khô)
- Nguyên nhân phổ biến nhất là quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. Những thay đổi ở mắt thường bắt đầu sau tuổi 40. Tuy nhiên, một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ hoặc đẩy nhanh quá trình này, bao gồm:
- Di truyền: Có người thân trong gia đình bị đục thủy tinh thể.
- Bệnh lý: Mắc bệnh tiểu đường hoặc các bệnh toàn thân khác.
- Chấn thương: Tiền sử chấn thương mắt hoặc đã từng phẫu thuật mắt
- Tiếp xúc với bức xạ: Xạ trị ở vùng đầu, hoặc tiếp xúc quá nhiều với tia cực tím (UV) từ ánh nắng mặt trời mà không có biện pháp bảo vệ.
- Thuốc: Sử dụng thuốc chứa Corticosteroid trong thời gian dài.
3. Triệu chứng cảnh báo:
- Nhìn mờ, nhòe, như có sương mù
- Chói sáng khi nhìn đèn hoặc mặt trời
- Khó đọc sách, lái xe vào ban đêm
- Màu sắc trở nên nhợt nhạt
- Thị lực hai hình (song thị) ở một mắt
4. Phân loại đục thủy tinh thể:
- Nhân
- Vỏ
- Dưới bao sau
- Phức hợp hoặc hỗn hợp
5. Chẩn đoán nguy cơ đục thủy tinh thể
Cách duy nhất để chẩn đoán chính xác là thông qua một cuộc khám mắt toàn diện với bác sĩ nhãn khoa. Bác sĩ sẽ thực hiện các bước kiểm tra như:
- Thử thị lực để đánh giá mức độ nhìn rõ của bạn.
- Khám bằng đèn khe (Slit-lamp) để quan sát chi tiết cấu trúc phía trước mắt, bao gồm cả thủy tinh thể.
- Nhỏ thuốc giãn đồng tử để soi đáy mắt, kiểm tra võng mạc và dây thần kinh thị giác.
Bệnh đục thủy tinh thể được điều trị phụ thuộc vào mức độ ảnh hưởng của bệnh đến cuộc sống hàng ngày của bạn.
- Giai đoạn đầu: Khi các triệu chứng còn nhẹ, việc thay đổi một cặp kính mới, sử dụng kính lúp hoặc tăng cường độ sáng khi đọc sách có thể giúp cải thiện thị lực tạm thời.
- Giai đoạn tiến triển: Khi đục thủy tinh thể gây suy giảm thị lực đáng kể, cản trở các hoạt động sinh hoạt, phẫu thuật là phương pháp điều trị duy nhất và hiệu quả nhất. Phẫu thuật sẽ lấy bỏ thủy tinh thể bị đục và thay thế bằng một thủy tinh thể nhân tạo (IOL) trong suốt, giúp phục hồi thị lực sáng rõ, còn gọi là phẫu thuật Phaco